از تحميل صلح تا جام زهر؛ نرمش قهرمانانه، يا جام زهر !

پایگاه عدالت خواهان گلستان "جامعه انساني از زمان هبوط آدم تاکنون تقابلي از خير و شر است که سعادت و شقاوت انسانها در پيوستن به يکي از اين دو جبهه حاصل مي شود. در فاصله ميان اين دو طيف از خير و شر يک رابطه زماني و مکاني از افراد تعريف مي شود که تصميم گيري آنها براي انتخاب حيطه عملشان را مشخص مي کند. تقريبا حدود هشتاد درصد از عموم مردم در فاصله ميان دو سر طيف قرار مي گيرند که باز هم در نزديکي به هر کدام از دو جهت رفتار آنها مطابق با عقايدشان تعريف مي شود.
نخستين گروه در مجاورت جبهه خير و شر شامل افرادي است که از دو جهت به دنبال نزديک شدن به يکي از اين جبهه ها هستند: 1.منافع مادي 2.منافع اعتقادي. کساني که به جهت منافع اعتقادي وارد جبهه خير مي شوند عموما کساني هستند که از هر جهت آماده فدا کردن خود براي رسيدن به آرمان تعريف شده مي باشند. در دوران صدر اسلام تاکنون مجموعه اين افراد شامل کساني چون ابوذر غفاري، سلمان فارسي و... تا روزگار معاصر ما چون شهيد چمران، شهيد باکري و... است. توصيف احوالات اين افراد چنان واضح و آشکار است که جز براي درس آموزي به حاميان و عاشقان جبهه حق نيازي به کنکاش و بررسي ندارد، اما کساني که از بعد منافع مادي وارد جبهه خير مي شوند عموما دچار ضعف عقيده و تمايل به برخي ويژگي هاي ظاهرا مثبت جبهه شرهستند. احوالات اين افراد بسيار ملاحظه کارانه و محتاطانه در طول تاريخ ثبت شده چرا که آنها مي کوشند از عملکردهاي پنهان خود چيز زيادي به جاي نماند. اين گروه ضربه زننده ترين مجموعه افراد به جبهه خير و رهبران مقاومت در مقابل جبهه شر هستند که نمونه هاي واضحي از آنها در طول تاريخ وجود دارد.
نمونه چنين افرادي را در دوره تاريخ اسلام مي توان در صلح امام حسن(ع) و سرداران سپاه وي مشاهده کرد. امام حسن(ع) درحالي مجبور به پذيرفتن صلح شد که مردم کوفه طبق سابقه رفتار با امام اول شيعيان پيمان خود را با وي شکستند و حتي عبيدا... ابن عباس، طلايه دار لشگر ايشان با دريافت يک ميليون درهم از معاويه با هشت هزار نفر از سربازان امام به لشکر کفر پيوستند و نيز افراد ساده و بزدل با پذيرفتن شايعه پراکني هاي معاويه، خود سبب تفرقه ميان سپاه امام حسن (ع) شدند. در تاريخ آمده است که امام حسن قبل از صلح با معاويه در خطابه اي رو به مردم مي فرمايند: بدانيد معاويه ما را وادار به امري کرده که در آن شرافت و انصاف نيست. اگر کشته شدن را دوست داريد، پيشنهاد وي را برمي گردانيم و با دم شمشيرها با او برخورد مي کنيم و اگر زنده بودن را دوست داريد پيشنهاد معاويه را قبول مي کنيد. هنگامي که سخن امام به اينجا رسيد همه فرياد زدند «البُقية البُقية» يعني ما را باقي بدار که نشان مي دهد تفکر حاکم بر اردوگاه امام شيعيان چگونه بوده است. صلح امام حسن(ع) نمونه بارز از رفتارهاي منفعت طلبانه گروهي است که با اسم حمايت از ولايت «سازشکارانه» مي کوشيدند تا به گونه اي با پذيرفتن برخي از شرايط جبهه کفر دنياي خود را حفظ کنند در حاليکه اين رفتار جز سرشکستگي براي آنها و تضعيف جبهه حق نتيجه ديگري به دنبال نداشت.
در دوران معاصر نيز حضور قشر سازشکار در کنار رهبران انقلاب اسلامي در برخي از مقاطع نمود عيني يافته است. به عنوان مثال در طول هشت سال دفاع مقدس با وجود آنکه جمعيت غالب مردم با مقاومت و ايستادگي در مقابل دول غربي و جبهه استکبار موافق و به دنبال حفظ آرمان هاي امام و انقلاب بودند، عده اي از خواص اطراف امام بدون توجه به اين مسئله به دنبال ايجاد صلح هرچه سريع تر با کشورهايي بودند که خود آنها عامل تحميل جنگ به ايران شدند. دلايل زيادي براي پذيرش قطعنامه 598 عنوان ميگردد. از جمله شرايط نامساعد داخلي، پيچيده شدن شرايط در منطقه باحضور نيروهاي آمريکايي، استفاده از سلاح شيميايي، شرايط نامساعد در جبهه ها و... اما در خصوص پذيرش قطعنامه مهم ترين منبع سخنان امام راحل است که نکات مهمي را در بر دارد.« و اما در مورد قبول قطعنامه که حقيقتا مساله بسيار تلخ و ناگواري براي همه و خصوصا براي من بود اين است که من تا چند روز قبل معتقد به همان شيوه دفاع و مواضع اعلام شده در جنگ بودم و مصلحت نظام و کشور و انقلاب را در اجراي آن مي ديدم، ولي به واسطه حوادث و عواملي که از ذکر آن فعلا خودداري ميکنم و به اميد خداوند در آينده روشن خواهد شد و با توجه به نظر تمامي کارشناسان سياسي و نظامي سطح بالاي کشور-که من به تعهد و دلسوزي و صداقت آنان اعتماد دارم- با قبول قطعنامه و آتش بس موافقت نمودم و در مقطع کنوني آن را به مصلحت انقلاب و نظام مي دانم و خدا مي داند که اگر نبود انگيزه اي که همه ما و عزت و اعتبار ما بايد در مسير مصلحت نظام و مسلمين قربان شود، هرگز راضي به اين عمل نمي بودم و مرگ وشهادت برايم گواراتر بود، اما چاره چيست؟ همه بايد به رضايت حق تعالي گردن نهيم ديروز روز امتحان الهي بود که گذشت و فردا امتحان ديگري است که پيش مي آيد...من باز ميگويم که قبول اين مسئله براي من از زهر کشنده تر است، ولي راضي به رضاي خدايم و براي رضايت او اين جرعه را نوشيدم و نکته اي که تذکر آن لازم است در قبول اين قطعنامه فقط مسئولين کشور ايران با اتکاي خود تصميم گرفتند. تصميم امروز فقط براي تشخيص مصلحت بود...بدانيد که پيروزي از آن شماست». (صحيفه امام خميني)
آنچه امام در اين سخنان از پذيرش قطعنامه با عنوان زهر کشنده ياد مي کنند نشان دهنده عدم رضايت قلبي ايشان است. بعدها مشخص شد که عامل پذيرش قطعنامه، سرداراني نزديک به امام بودند که با رفت و آمدهاي مکرر و نامه هاي جداگانه کاري کردند که تمام عوامل دخيل در جنگ دستهايشان را به علامت تسليم بالا ببرند و امام راحل مجبور به پذيرش قطعنامه شوند. رهبر انقلاب اسلامي با توجه به حضور چنين افرادي در مجموعه نظام اسلامي از اصطلاح نرمش قهرمانانه استفاده مي کند و بارزترين عينيت آن را صلح امام حسن(ع) مي داند.
در واقع در شرايطي که مجموعه اي از خواص نزديک به رهبري جامعه اسلامي بدون توجه به آرمان هاي نظام اسلامي و با نگاهي منفعت طلبانه به دنبال سازش با دنياي غرب هستند، بهترين روش براي حفظ دستاوردهاي موجود حرکت با اين گروه اما از موضعي بالاست. نمونه هاي بسيار زيادي را مي توان در طول تاريخ انقلاب اسلامي مثال زد که به دليل برخوردهاي سازشکارانه، محافظه کارانه، محتاطانه و منفعت طلبانه افراد نزديک به حاکميت بسياري از خواسته هاي ملت و نيز آرمان هاي جامعه را تحت الشعاع قرار داده و رهبران جامعه را به پذيرش خواسته هاي خود مجبور کرده اند.